ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΕΝΝΑΤΗ

Η Άμεση Δημοκρατία, μπορεί να εφαρμοστεί σήμερα, στις πολυάνθρωπες κοινωνίες;

 

Το ερώτημα που τίθεται είναι, αν η Άμεση Δημοκρατία, μπορεί να εφαρμοστεί, ως Πολίτευμα, στις σημερινές πολυάνθρωπες κοινωνίες, όπως σε κράτη με  μεγάλα πληθυσμιακά μεγέθη, σε έθνη ή σε ηπείρους ή και στην ανθρωπότητα. Ο Καστοριάδης, μολονότι η δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας τον γοητεύει και τον εμπνέει, θεωρώντας μάλιστα ότι  «άξια του ονόματός της δημοκρατία είναι αποκλειστικά και μόνο η άμεση δημοκρατία», ενώ  η έμμεση, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, ουσιαστικά φαλκιδεύει και παραποι­εί το πολίτευμα μετατρέποντάς το σε φιλελεύθερη ολιγαρχία», εντούτοις ο πολιτικός διανοητής  δεν μας υποδεικνύει πως θα εφαρμοστεί  στις σύγχρονες πολυάριθμες κοινωνίες ένα τέτοιο Πολίτευμα. Παρέχει, βέβαια, κάποιες γενικές αρχές σχετικά με τη δυνατότητα  απευθείας παρέμβασης των πολιτών στα κοινά, είναι όμως εμφανείς οι δυσκο­λίες τις οποίες αντιμετωπίζει, καθώς βρίσκει διαρκώς μπροστά του «τεχνικές δυσχέρειες» και προκειμένου να βρει διέξοδο στην αναζήτηση των λύσεων, το αφήνει στο κοινό, το λαό, όπως γράφει σχετικώς: «Το κοινό, ο λαός   θα βρουν κατά ποίο τρόπο μπορούν να δημιουργηθούν μορφές τις οποίες, ούτε φανταζόμαστε σήμε­ρα, οι οποίες θα μπορούσαν να λύσουν προβλήματα πού μας φαίνονται ανυ­πέρβλητα». Εκείνο που πρωτίστως ενδιαφέρει τον Καστοριάδη είναι  «η αφύπνιση και η ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος του πολίτη, καθώς και η συμμετοχή του σε τοπικές, έστω, διαδικασίες, που θα συγχωνευτούν στη γενικότερη κοινωνική χοάνη».

Όμως, μια διαφορετική  απάντηση που μπορεί να έχει πρακτική εφαρμογή στις σύγχρονες κοινωνίες του υπεραναπτυγμένου τεχνολογικού πολιτισμού, είναι η εξής:  Η Άμεση Δημοκρατία δεν έχει σχέση, τόσο  με το πληθυσμιακό μέγεθος, αλλ’ όσο με τον τρόπο θέσπισης των θεσμών. Με λίγα λόγια, ποιοι νομοθετούν, ποιοι  κυβερνούν, ποιοι δικάζουν;  Αν στην Αθηναϊκή Δημοκρατία οι Αθηναίοι πολίτες, μπορούσαν, λόγω μικρού αριθμού πολιτών,  να συγκεντρώνονται –όχι και όλοι, αλλά τουλάχιστον  οι πιο πολλοί-  στο χώρο της Πνύκας και να παίρνουν τις συλλογικές αποφάσεις τους, ως  Εκκλησία του Δήμου, άλλο τόσο μπορούν οι σημερινοί πολίτες, ενός κράτους των δέκα, των πενήντα, των εκατόν  ή των πολλών εκατομμυρίων, να συμμετέχουν ενεργά, λόγω και ψήφω και προσωπικά,  με τις σημερινές δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία,  αρκεί αυτή  να καθιερωθεί στην Υπηρεσία, για τη  σύγχρονη λειτουργία των άμεσων δημοκρατικών  θεσμών. Έτσι, οι αποφάσεις μπορούν να  λαμβάνονται σε TV conferences, οι οποίες θα συνδέουν σε πρόσωπο-με-πρόσωπο συνελεύσεις, όπως σήμερα συνδέουν επαγγελματίες πολιτικούς και άλλες παρόμοιες διευκολύνσεις  σε τρόπο που να συντονίζουν τις πρόσωπο-με πρόσωπο συνελεύσεις και ψηφοφορίες.  Η απόρριψη της Άμεσης Δημοκρατίας από τους θιασώτες της αντιπροσωπευτικής  ή Έμμεσης «δημοκρατίας» δεν είναι ότι η Άμεση Δημοκρατία είναι ανεφάρμοστη, σήμερα, αλλά διότι το παγκόσμιο ολιγαρχικό κατεστημένο θέλει τους λαούς υπηκόους του και  όχι ελεύθερους πολίτες, που να μπορούν αυτοί οι ίδιοι να νομοθετούν, να κυβερνούν και να δικάζουν.

Επομένως, το επιχείρημα που προβάλλουν οι θιασώτες της αντιπροσωπευτικής ή έμμεσης «δημοκρατίας», ότι η Άμεση Δημοκρατία είναι ανεφάρμοστο Πολίτευμα  στις σημερινές κοινωνίες, λόγω πληθυσμιακών κριτηρίων, καταρρίπτεται, ως επιχείρημα  ανεδαφικό και αστόχαστο. Αυτοί που προβάλλουν το επιχείρημα αυτό, το πράττουν για άλλους λόγους, είτε, διότι  η  Άμεση Δημοκρατία,  ως πολίτευμα είναι ασύμφορο για  εκείνους που  θέλουν οι λίγοι να κατέχουν την εξουσία,  σε μόνιμη βάση και όχι όλοι αδιάκριτα οι πολίτες, είτε, διότι στις σημερινές κοινωνίες  οι άνθρωποι  δεν  ενδιαφέρονται, τόσο για τη  διαχείριση των  δημοσίων πραγμάτων, αλλά όσο  για το πώς θα εξασφαλίσουν τις ιδιωτικές τους απολαύσεις  και θα εξυπηρετήσουν τα ατομικά ή κομματικά τους συμφέροντα. Ενώ όλοι  αυτοί λησμονούν ή αγνούν ότι τα ατομικά συμφέροντα εξυπηρετούνται καλύτερα, μέσα από τη συλλογική δράση όλων των  Πολιτών και την εξυπηρέτηση του κοινού συμφέροντος,  δηλαδή των συμφερόντων γενικά  της Πόλης των Ενεργών Πολιτών. Όσοι υποστηρίζουν την αντιπροσωπευτική ή  έμμεση «δημοκρατία», που δεν είναι δημοκρατία, αλλά ολιγαρχία,   είναι οι άνθρωποι του «Εγώ», ενώ όσοι την Άμεση Δημοκρατία είναι οι Άνθρωποι του «Εμείς».

Απέναντι σε όλες αυτές τις θεωρίες, τους προβληματισμούς και τις  φοβικές θέσεις, για την Άμεση Δημοκρατία, απαντώ, με απόλυτη βεβαιότητα, ότι Αυτή η τέλεια Δημοκρατία, αν δεν την είχαμε κληρονομήσει από τους αρχαίους προγόνους μας, σήμερα, θα έπρεπε, εμείς, οι νεότεροι Έλληνες,  να την εφεύρουμε  και να την  κάνουμε βίωμά μας  σε πείσμα όλων όσων θέλουν να  πλήξουν το αρχαιοελληνικό και πανανθρώπινο αυτό αγαθό, που θα άλλαζε τη μορφή του σημερινού άθλιου και απάνθρωπου κόσμου, που τον χαρακτηρίζω σαν τον  «κόσμο  του  σπηλαίου», που, αντί  οι κοινωνίες να πηγαίνουν μπροστά επιστρέφουν  στο σκοτεινό μεσαίωνα. Μόνο εμείς οι Έλληνες, αν  είχαμε την πολιτική βούληση, ως λαός, ενώ έχουμε τη γνώση- όσοι την έχουν- θα μπορούσαμε να καθιερώσουμε και να  εφαρμόσουμε, σήμερα, την Άμεση Δημοκρατία, ως πολίτευμά μας και ακολούθως να τη μεταδώσουμε  σε όλον τον κόσμο.

Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, χρειάζεται να κάνουμε την υπέρβαση και να ξεθάψουμε  έναν κορυφαίο θεσμό, όπως είναι η Άμεση Δημοκρατία και να την καθιερώσουμε,  ως Πολίτευμά μας. Αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει  να συνειδητοποιήσουμε, ως λαός, ότι «το θέλω εστί μπορώ και το μπορώ εστί θέλω». Άρα, με γερή θέληση το μπορούμε! Ας το αποφασίσουμε, λοιπόν, τώρα. Άλλωστε, γιατί να μη θέλουμε(;) και γιατί να θέλουμε να είμαστε, σαν ένα κοπάδι πρόβατα, που να έχουμε στο κεφάλι μας ποιμενάρχες; Γιατί να μην είμαστε εμείς οι ίδιοι αυτόνομοι (=που να ορίζουμε  οι ίδιοι τους νόμους), αυτόδικοι ( =που να δικάζουμε οι ίδιοι τις παραβάσεις που γίνονται) και αυτοτελείς (=που να κυβερνούμε οι ίδιοι τον εαυτό μας); Γιατί να μη θέλουμε να είμαστε αυτόνομοι, αυτόδικοι και αυτοτελείς; Αν αυτά και τα τρία δεν τα έχουμε και δεν τα θέλουμε, τότε, δεν  θέλουμε να ζούμε σε Δημοκρατία. Ακολούθως, θα αναπτύξω παρακάτω την Άμεση Δημοκρατία σε επίπεδο περιφέρειας και γι’ αυτό  την ονομάζω «Άμεση Περιφερειακή Δημοκρατία»,  την οποία  προείνω σε αντικατάσταση της ισχύουσας, σήμερα, ως πολίτευμά μας, «προεδρευομένης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας», που αυτή είναι μια μορφή αστικού τύπου αντιπροσωπευτικής ή έμμεσης ή κομματικής «δημοκρατίας», που όμως,  στην πράξη δεν είναι δημοκρατία, αλλά κοινοβουλευτική ολιγαρχία.

Πρέπει ιδιαίτερα να τονιστεί ότι, όταν κάνουμε λόγο, σήμερα,  για Δημοκρατία, δεν εννοούμε κανένα  άλλο πολίτευμα ή κοινωνικο-πολιτικό και οικονομικό σύστημα, ότι είναι αληθινή, Αυθεντική Δημοκρατία, αν δεν έχει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα  της κλασικής  Αθηναϊκής Δημοκρατίας, η οποία είναι πρότυπο Δημοκρατίας. Όλες οι άλλες «δημοκρατίες  που εφαρμόστηκαν από τότε μέχρι τις μέρες μας καμία δεν ήταν, ούτε είναι σαν την τέλεια Δημοκρατία  της Αρχαίας Αθήνας. Κανένα πολίτευμα στον κόσμο σήμερα  δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, ως Δημοκρατικό. Οι σημερινές αντιπροσωπευτικές, κοινοβουλευτικές, προεδρευόμενες ή προεδρικές  ή έμμεσες ή κομματικές «δημοκρατίες» δεν είναι πραγματικές  δημοκρατίες, αλλά νόθες ή κατ’ επίφαση δημοκρατίες. Γι’ αυτό, ο κόσμος, σήμερα και πάντοτε, ως κοινωνία, λαοί, κράτη, έθνη και ανθρωπότητα βρίσκεται σε διαρκή κρίση σε όλα τα επίπεδα της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής, πνευματικής, ηθικής ζωής.  Όμως, ως πότε θα δεχόμαστε να μας κυβερνούν οι εγκάθετες και καθεστωτικές ολιγαρχίες; Κάποτε, επιτέλους, θα πρέπει να εγκαθιδρύσουμε μια Δημοκρατία από όλους και για όλους, που να την κτίσουμε πάνω  στις Αρχές και τις Αξίες της Δημοκρατίας, τόσο της αρχαίας Αθηναϊκής, όσο και μιας άλλης αξιόλογης Ελληνικής Δημοκρατίας, που είναι η Δημοκρατία της Αιτωλικής Συμπολιτείας.